Παρουσίαση/Προβολή

(BSO179) -  ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΙΜΠΙΡΙΔΟΥ - Εργαστήρια Νικ. Μανώλας υπ.δρ.

Περιγραφή Μαθήματος

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στην προβληματική της Ανθρωπολογίας και των Σπουδών Φύλου. Εξετάζονται οι τρόποι με τους οποίους τα φύλα ενννοιολογούνται και κατασκευάζονται τόσο σε παραδοσιακές ζώνες πατριαρχίας (Μεσόγειος, Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Κεντρική και ΝΑ Ασία, Λατινική Αμερική, Αφρική) όσο και σε μορφώματα και αναπαραστάσεις της νεωτερικότητας (Ευρωπαϊκός και Δυτικός κόσμος, Ανατολή και Παγκόσμιος Νότος). Το παράδειγμα των μουσουλμάνων γυναικών χρησιμοποιείται μεθοδολογικά για την ανάλυση έμφυλων κατασκευών, τη διαχείριση της σεξουαλικότητας, την πολιτική χρήση της θρησκείας και την έννοια του πολίτη σε νεωτερικά κράτη, επειδή αναδεικνύει ακραίες συγκρούσεις και αντιφάσεις, παραγωγικές ως προς την κατανόηση των μετασχηματισμών που επιτελούνται στο ευρωπαϊκό και στο ευρύτερο μεσογειακό και μεσοανατολικό τοπίο. Βασικός στόχος του μαθήματος η ευαισθητοποίηση των φοιτητών γύρω από ζητήματα έμφυλης διαφοράς, μέσα από τη συστηματική ανάλυση των πολιτικών κατασκευής και βιώματος των φύλων σε Δύση, Ανατολή και παγκόσμιο Νότο.

Το μάθημα χωρίζεται σε 3 μέρη:

Α. Στο πρώτο μέρος παρακολουθούμε τις ιστορικές διαδρομές του φεμινιστικού κινήματος, τις απαρχές και την εξέλιξή του, την παράλληλη πορεία της ανθρωπολογίας των γυνακών και τη συνομιλία της τελευταίας με τις Σπουδές Φύλου.

Β. Στο δεύτερο μέρος εξετάζονται εθνογραφικά, ιστορικά και κοινωνιολογικά παραδείγματα για τα ζητήματα της πολιτισμικής κατασκευής του φύλου, όπως οι έμφυλες κατηγορίες, η διαχείριση της σεξουαλικότητας και η αναπαραγωγή, η ανδρική κυριαρχία και η πατριαρχία στο δημόσιο και τον ιδιωτικό χώρο, η γυναικεία υπαγωγή και ο τοξικός ανδρισμός, η πρόσβαση/αποκλεισμός στην πολιτική εξουσία, η γυναικεία εργασία, η παραγωγή και το γυναικείο κεφάλαιο στην οικογένεια, τα δικαιώματα και την ιδιότητα του πολίτη.

Γ. Στο τρίτο μέρος αναζητάται η διαπλοκή της φεμινιστικής κριτικής στη διαμόρφωση της έμφυλης υποκειμενικότητας, αλλά και ως είδος μεθοδολογίας για την ανάλυση των σύγχρονων μορφών αντίστασης στις ηγεμονίες και τις σχέσεις εξουσίας. Εντός και εκτός ελλαδικού χώρου, παρακολουθούμε την ορατότητα, τις σιωπές, τις αντιστάσεις και τις φωνές των θηλυκών σωμάτων που υφίστανται διακρίσεις σε μακρα διάρκεια αλλά και λόγω της αυξανόμενης βίας σε βάρος τους λόγω παγκοσμιοποίησης, μετανάστευσης, συγκρούσεων και κρίσεων.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΣΜΑΤΑ

• Η εξοικείωση των φοιτητριών/ών με τη μελέτη του κοινωνικού φύλου (gender) από τη σκοπιά των Σπουδών φύλου, της Ανθρωπολογίας και της φεμινιστικής κριτικής
• Η παροχή ανθρωπολογικών γνώσεων πάνω σε ζητήματα έμφυλης διαφοράς, διαθεματικότητας και πατριαρχίας που εντοπίζονται σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και πολιτισμικές ζώνες
• Η ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας των φοιτητών και φοιτητριών πάνω στα έμφυλα στερεότυπα για θρησκευτικές και επιστημολογικές παραδόσεις, αλλά και πολιτικές κατηγορίες, βλ. Δύση, Μουσουλμανικός κόσμος, Παγκόσμιος Νότος
• Η ευαισθητοποίηση και η επιμόρφωση πάνω σε ζητήματα προώθησης πολιτικών ισότητας και διαφοράς με όρους δικαιοσύνης στην εκπαίδευση και στην κοινωνία

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Εγχειρίδια του μαθήματος κατ'επιλογήν: 

¨Α) Φ. Τσιμπιρίδου (επιμ.) (2006) «Μουσουλμάνες της Ανατολής». Αναπαραστάσεις, Πολιτισμικές σημασίες και Πολιτικές, Αθήνα: Κριτική.

¨Β) Α. Αθανασίου (επιμ.) (2006) Φεμινιστική θεωρία και πολιτισμική κριτική. Αθήνα: νήσος.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ

Γραπτή προαιρετική εργασία

Δημόσια παρουσίαση

Ερωτήσεις ανάπτυξης δοκιμίων με ανοικτή πρόσβαση στο υλικό κατά την εξέταση

 

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2021