Παρουσίαση/Προβολή

(BA218) -  ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Περιγραφή Μαθήματος

The ultimate objective in the real world is prescription, not prediction.

Η Επιχειρησιακή Έρευνα (Operational Research, Operations Research, Management Science, Quantitative Analysis for Business Decisions, Prescriptive Analytics) αποτελεί ένα σύνολο εργαλείων και μεθόδων που στοχεύουν στην ανάπτυξη μαθηματικών μοντέλων για τη λήψη βέλτιστων αποφάσεων σε συστήματα υψηλής πολυπλοκότητας. Εστιάζει εκεί όπου διαφορετικές οντότητες –ανθρώπινο δυναμικό, πόροι (πρώτες ύλες, κεφάλαια), μεθοδολογίες, δεδομένα και πληροφορίες– αλληλεπιδρούν με σκοπό την παραγωγή αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών.

Αποτελεί το βασικό αντικείμενο της συστημικής ανάλυσης για τη λήψη αποφάσεων και έναν από τους θεμελιώδεις πυλώνες της Αναλυτικής των Επιχειρήσεων (Business Analytics). Τα τελευταία χρόνια εξελίχθηκε σε κεντρικό τμήμα του πεδίου που σήμερα αναγνωρίζεται ως Business Analytics & Data Science, σε συνδυασμό με τις τεχνικές της Στατιστικής Ανάλυσης και με τη στήριξη της Πληροφορικής Τεχνολογίας και της διαχείρισης Πληροφοριακών Συστημάτων. Συχνά αναφέρεται και ως Αναλυτική των Αποφάσεων, καθώς γεφυρώνει την Περιγραφική και Προβλεπτική Αναλυτική (Descriptive & Predictive Analytics) με την Καθοδηγητική (Prescriptive Analytics). Το πλαίσιο αυτό αξιοποιεί την υπολογιστική ισχύ και τις δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης και των Ευφυών Συστημάτων για την ανάλυση δεδομένων, μικρής ή μεγάλης κλίμακας (Big Data).

Η Επιχειρησιακή Έρευνα βρίσκεται παντού, ακόμη κι αν συχνά δεν είναι ορατή. Κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα περιλαμβάνει την ανάγκη αναζήτησης της βέλτιστης προσέγγισης για την επίτευξή της. Εφαρμογές συναντώνται σε κάθε τομέα: δημόσια διοίκηση, άμυνα, υγεία, βιομηχανία, κατασκευές, μηχανολογικές εφαρμογές, χρηματοοικονομική διοίκηση, μάρκετινγκ, υπηρεσίες κ.ά.

Ως αυτόνομο γνωστικό πεδίο, η Επιχειρησιακή Έρευνα εμφανίστηκε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, κυρίως μέσα από τις προσπάθειες των Συμμάχων να επιλύσουν προβλήματα σε περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας, ανταγωνισμού, έλλειψης πόρων και υψηλού ρίσκου. Ενδεικτικά, το πρώτο πρόβλημα που θεωρείται ότι αντιμετωπίστηκε με εργαλεία Επιχειρησιακής Έρευνας ήταν αυτό της χωροθέτησης εγκαταστάσεων για το σύστημα radar στη Βρετανία. Από τη δεκαετία του 1950 και μετά, η διαπίστωση ότι αντίστοιχες συνθήκες επικρατούν σε κάθε οργανισμό και σε κάθε δραστηριότητα, οδήγησε στη ραγδαία διάδοση και ανάπτυξη των μεθόδων της.

Οι διαλέξεις του μαθήματος στοχεύουν να δώσουν μια συνοπτική αλλά ουσιαστική εισαγωγή στα βασικά εργαλεία της Επιχειρησιακής Έρευνας, με έμφαση στον γραμμικό προγραμματισμό και τη θεωρία δικτύων. Αρχικά παρουσιάζεται η συστημική προσέγγιση στην επίλυση προβλημάτων και η ανάπτυξη ποσοτικών μοντέλων στο πλαίσιο της Καθοδηγητικής Αναλυτικής. Έπειτα εισάγεται η μεθοδολογία του γραμμικού προγραμματισμού, η γραφική απεικόνιση των γραμμικών μοντέλων και η σχέση τους με τη μικροοικονομική ανάλυση. Παρουσιάζεται η μέθοδος simplex –ένας από τους σημαντικότερους αλγορίθμους του 20ού αιώνα, με τεράστιο πρακτικό αντίκτυπο– καθώς και η δυϊκή θεωρία, η ανάλυση ευαισθησίας και η σύνδεσή τους με τη μικροοικονομική.

Ακολουθούν ειδικές κατηγορίες γραμμικών προβλημάτων, όπως το πρόβλημα μεταφοράς και το πρόβλημα ανάθεσης, που οδηγούν στη θεωρία δικτύων. Στη συνέχεια αναλύονται προβλήματα βέλτιστης διαδρομής, άριστου δέντρου ζεύξης και μέγιστης ροής, τα οποία βρίσκουν πλέον εφαρμογή και σε σύγχρονα δίκτυα κοινωνικής επιρροής και συνεργασιών.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται να έχουν αναπτύξει:

• ικανότητα μετάβασης από εννοιολογικά σχήματα σε μαθηματικά μοντέλα,
• δεξιότητες επίλυσης και ερμηνείας γραμμικών προβλημάτων,
• εμπειρία στην εκτέλεση πειραμάτων ανάλυσης ευαισθησίας,
• και δυνατότητα διασύνδεσης της Επιχειρησιακής Έρευνας με πεδία όπως Μικροοικονομική, Διοίκηση Παραγωγής, Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων και Στρατηγική.

Παρότι το μάθημα δεν είναι εργαστηριακό, οι φοιτητές/τριες ενθαρρύνονται να εξασκηθούν στη μοντελοποίηση και επίλυση προβλημάτων με τη βοήθεια λογισμικών (QSB, QM/POM, Excel) ή ακόμη και γλωσσών προγραμματισμού και περιβαλλόντων μοντελοποίησης, όπως η Python

ή και ιστοσελίδες με δυνατότητα επίλυσης προβλημάτων όπως π.χ. η σελίδα: http://www.phpsimplex.com/simplex/simplex.htm?l=en

 

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 29 Αυγούστου 2023